Μετάφραση σελίδας

22/11/10

Απολιθωμένο Δάσος Λέσβου


Το Απολιθωμένο δάσος της Λέσβου είναι το μεγαλύτερο από τα δύο σημαντικά απολιθωμένα δάση στον κόσμο (το άλλο είναι το απολιθωμένο δασικό εθνικό πάρκο στην Αριζόνα). Βρίσκεται στη νήσο Λέσβο. Έχει υποδειχθεί ως προστατευμένο φυσικό μνημείο.
Η περιοχή που εσωκλείεται από τα χωριά Ερεσός, Άντισσα και Σίγρι έχει πολλούς απολιθωμένους κορμούς δέντρων. Μεμονωμένα απολιθώματα βρίσκονται και σε πολλά άλλα μέρη του νησιού, συμπεριλαμβανομένων των χωριών Μόλυβος, Πολύχνιτος, Πλωμάρι και Άκρασι.
Ο σχηματισμός του απολιθωμένου δάσους σχετίζεται με την έντονη ηφαιστειακή δραστηριότητα που έλαβε χώρα στη Λέσβο κατά το τέλος του Ολιγοκαίνου μέχρι το μέσο Μειόκαινο. Η δραστηριότητα αυτή δημιούργησε, εκτός από λάβα, πυροκλαστικά υλικά και ηφαιστειακή σποδό (στάχτη), με συνέπεια την κάλυψη της χλωρίδας στην περιοχή, και μάλιστα σε ιδιαίτερα σύντομο χρονικό διάστημα. Η κάλυψη αυτή είχε ως συνέπεια την απομόνωση των οργανικών υλικών της χλωρίδας από την ατμόσφαιρα. Η ηφαιστειακή δραστηριότητα ακολουθήθηκε από τη δημιουργία υδροθερμικών διαλυμάτων, πλούσιων σε διοξείδιο του πυριτίου (SiO2). Τα διαλύματα αυτά εμπότισαν τη σποδό που είχε καλύψει τους κορμούς των δένδρων, σηματοδοτώντας την έναρξη της απολίθωσής τους, καθώς η οργανική ύλη των κορμών σταδιακά αντικαταστάθηκε από το διοξείδιο του πυριτίου. Η διαγένεση, όπως ονομάζεται αυτή η διαδικασία, έγινε υπό σχεδόν ιδανικές συνθήκες. Το υλικό απολίθωσης είναι οπάλιος (μοναδικό απολιθωμένο δάσος από αυτό το υλικό παγκοσμίως) ενώ τα μορφολογικά χαρακτηριστικά των κορμών, όπως οι ετήσιοι δακτύλιοι, οι ανωμαλίες του εξωτερικού φλοιού κτλ. είναι διατηρημένα σε άριστη κατάσταση.

12/11/10

ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ Γ.Σ.


Ο Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος είναι αθλητικός σύλλογος που ιδρύθηκε στην Σμύρνη το 1890. "Μετανάστευσε" στην Αθήνα το 1922 ύστερα από την Μικρασιατική Καταστροφή. Το 1940 εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη. Έχει πολλά αθλητικά τμήματα και πολλές επιτυχίες στην μακρόχρονη ιστορία του. Εχει κατακτήσει:
Επίσης, πολλούς τίτλους στις διοργανώσεις μικρών ηλικιών σε διάφορα αθλήματα.

Ιστορία


Η σφραγίδα του Πανιωνίου την περίοδο της Σμύρνης.

Ο αθλητισμός στη Σμύρνη προ του 1890

Κατά το δεύτερο μισό του 19ου αιώνα αναφέρονται ευάριθμοι αθλητές από τη Σμύρνη, οι οποίοι συμμετείχαν στα "Ολύμπια": αθλητικούς και καλλιτεχνικούς αγώνες που διεξήχθησαν στην Αθήνα με χρηματοδότηση του Ευαγγέλη Ζάππα τα έτη 1859, 1870, 1875 και 1889. Στις αποκληθείσες "Ζάππειες Ολυμπιάδες" διακρίθηκαν τρεις πρωτοπόροι Σμυρνιοί αθλητές:
  • Ο Πέτρος Βελισσαρίου στα Α΄ Ολύμπια (1859) νίκησε στο δόλιχο δρόμο ή δρόμο επτά σταδίων (περίπου 1344,5 μ.). Έλαβε χρηματικό έπαθλο 280 δρχ. -το μεγαλύτερο που δόθηκε στους αγώνες- και το βαρύτιμο κύπελλο Prize Wenlock, αθλοθετημένο από τον Άγγλο φίλαθλο Γουίλιαμ Μπρουκς, ιδρυτή της Wenlock Olympian Society στην Αγγλία.
  • Ο Κ. Μολακίδης στα Γ΄ Ολύμπια (1875) ήταν νικητής στην "αναρρίχιση επί κάλω" και δεύτερος στην "ανάβαση επί κεκλιμένου ιστού".
  • Ο Δημήτριος Μελέγκογλους στα Δ΄ Ολύμπια (1889) ήταν τρίτος στο "άλμα επί κοντώ υπέρ τάφρον", στο "άλμα επί κοντώ υπέρ σχοινίον" και στις "ασκήσεις επί διζύγου".

Ο «Ορφεύς» (1890-1898)

Το Σεπτέμβριο του 1890 νεαροί από επιφανείς ελληνικές οικογένειες της Σμύρνης αποφάσισαν να ιδρύσουν το Μουσικό και Γυμναστικό Σύλλογο "Ορφεύς". Την πρωτοβουλία είχε ο Νικίας Τζέτζος και στα ιδρυτικά μέλη αναφέρονται οι: Παν. Αργυρόπουλος, Ιω. Φατσέας, Μ. Στιβακτόπουλος, Δημοσθ. Μιλανάκης, κ.ά. Ο Ορφεύς καλλιέργησε τη μουσική παραμερίζοντας την αθλητική δραστηριότητα, αν και αναφέρονται αθλητές του να συμμετέχουν στους Πανιώνιους Αγώνες και στην Ολυμπιάδα της Αθήνας. Στους Β΄ Πανιώνιους Αγώνες (1898) ο Ορφεύς συμμετείχε σε κοινή ομάδα με το ομογάλακτο Γυμνάσιον Σμύρνης. Λίγο αργότερα συνενώθηκαν.

Ο Αθλητικός Σύλλογος «Γυμνάσιον» (1893-1898)

Το 1893 όσα μέλη του Ορφέα επιθυμούσαν να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στις αθλητικές δραστηριότητες, αποχώρησαν και ίδρυσαν τον Αθλητικό Σύλλογο "Γυμνάσιον". Το 1896 το Γυμνάσιο καθιέρωσε τους Πανιώνιους Αγώνες και το 1897 υπήρξε ένα από το 28 ιδρυτικά σωματεία του ΣΕΓΑΣ. Αθλητές του Γυμνασίου συμμετείχαν στα «Τήνια» (1895), στους Πανιώνιους Αγώνες (1896, 1898) και στην Α΄ Ολυμπιάδα (1896).

Η επανένωση Ορφέα - Γυμνασίου

Η κοινή συμμετοχή αθλητών από τα δύο σωματεία στους διάφορους αγώνες ως εκπροσώπων της Σμύρνης, είχε ως αποτέλεσμα την ανάπτυξη φιλικών σχέσεων και οδήγησε τελικά στην επανένωση των δύο ομογάλακτων σωματείων τον Οκτώβριο του 1898. Είχε προηγηθεί ενωρίτερα κατά το ίδιο έτος η από κοινού διοργάνωση των Β΄ Πανιώνιων Αγώνων. Τους Δημόσιους Αγώνες που καθιέρωσε το «Γυμνάσιον» το 1896, οι δημοσιογράφοι της πόλης τους αποκαλούσαν Πανιώνιους Αγώνες, με αποτέλεσμα να καθιερωθεί η ονομασία και τελικά να αποτελέσει το όνομα του συλλόγου που προέκυψε το 1898 από την επανασύνδεση του Ορφέα με το Γυμνάσιο. Έτσι το νέο σωματείο ονομάστηκε Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης. Ως χρώματα του συλλόγου ορίστηκαν το κυανό και το ερυθρό, χρώματα που χρησιμοποιούσαν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας σε ποικίλες εκδηλώσεις. Πάντως μετά την καταστροφή της Σμύρνης τα χρώματα για κάποιους πήρανε βαθύτερη ερμηνεία. Το ερυθρό είναι το αίμα των Ελλήνων που χύθηκε στο διωγμό και το κυανό, το χρώμα της Ελλάδας ή/και του Αιγαίου που διέσχισαν οι πρόσφυγες.
Ο σκοπός του Πανιωνίου ήταν διττός: «πρωτίστως η ανάπτυξις της γυμναστικής και του αθλητικού αισθήματος παρά τη σμυρναϊκή νεολαία και κατά δεύτερον λόγον η διέγερσις και διάδοσις του μουσικού αισθήματος». Γι’ αυτό, παράλληλα με τις αθλητικές, δεν έπαψε να καλλιεργεί μουσικές και φιλολογικές δραστηριότητες. Το πρώτο Δ.Σ. αποτελούσαν οι: Α. Βαλλιάνος, Δ. Δάλλας, Αλκ. Δουλγερίδης, Μ. Διακίδης, Θ. Καλλιγάς, Ν. Μακρυποδάρας, Θ. Υπερίδης και Ι. Φατσέας.

Δραστηριότητες


Ο Ισηγόνης πανελληνιονίκης στους Πανελλήνιους αγώνες του 1905
πηγή: Εμπρός 22/4/1905
Ο σύλλογος συντηρούσε εννιά αθλητικά τμήματα: αθλητικό (στίβου), γυμναστικό, ναυτικό (κωπηλασίας), κολύμβησης, σκοποβολής, ξιφασκίας, ποδηλασίας, τένις και ποδοσφαιρίσεως, δύο περιηγητικά: πεζοπορικό και εκδρομών και τρία αφιερωμένα στις τέχνες: μουσικό, καλλιτεχνικό, φιλολογικό. Το 1919 ιδρύθηκαν τμήματα βόλεϊ και μπάσκετ από τα πρώτα σε ελληνικό σωματείο.
Το 1900, με την ευκαιρία της επετείου της δεκαετούς λειτουργίας του συλλόγου, προκηρύχτηκε ο Α΄ Πανιώνιος Ποιητικός Διαγωνισμός, στον οποίο βραβεύτηκε ο Στέλιος Σπεράντζας για το έργο του "Ύμνος του Πανιωνίου Γ.Σ.", το οποίο μελοποίησε ο Δημοσθένης Μιλανάκης. Ακολούθησαν κι άλλοι ποιητικοί διαγωνισμοί τα επόμενα χρόνια καθώς και μουσικοί διαγωνισμοί από το 1903. Επίσης, το καλλιτεχνικό τμήμα διοργάνωνε συναυλίες, εκθέσεις ζωγραφικής και γλυπτικής.
Η κεντρική ετήσια διοργάνωση του συλλόγου ήταν οι Πανιώνιοι Αγώνες, οι οποίοι είχαν ξεκινήσει από το Γυμνάσιον το 1896 και συνεχίστηκαν από τον Πανιώνιο. Ως το 1922 διεξήχθησαν 19 φορές. Σε αυτούς συμμετείχαν με τους καλύτερους αθλητές τους όλα τα σωματεία της Σμύρνης και πολλά από πόλεις της Μικρασίας, την Κωνσταντινούπολη, Λέσβο, Σάμο, Αθήνα, Πειραιά, Πάτρα, Αλεξάνδρεια, Κύπρο. Επίσης, αγγλικοί, αρμένικοι και τούρκικοι σύλλογοι.
Το 1901 ο Πανιώνιος διοργάνωσε τους Α΄ Σχολικούς Αγώνες, οι οποίοι έκτοτε καθιερώθηκαν κι τελούνταν κάθε χρόνο μεταξύ των σχολείων της Σμύρνης, συχνά ταυτόχρονα με τους Πανιώνιους Αγώνες. Για την πρωτοβουλία του αυτή το 1904 ο σύλλογος τιμήθηκε με το χρυσό μετάλλιο του Α΄ Πανελλήνιου Εκαπαιδευτικού Συνεδρίου. Ως τους αγώνες του 1912 συμμετείχαν 7.000 μαθητές από τα 18 σχολεία της πόλης. Ως το 1922 διεξήχθησαν 18 φορές. Επίσης, αγωνίσματα εφήβων και παίδων εντάχθηκαν και στους Πανιώνιους Αγώνες από το 1913. Παράλληλα, ο σύλλογος πίεζε ώστε το μάθημα της Φυσικής Αγωγής να γίνει υποχρεωτικό στα σχολεία της περιοχής. Το 1902 ίδρυσε την πρώτη σχολή γυμναστών.
Από το 1902 ο σύλλογος συμμετείχε στο πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου. Ως το 1922 οι αθλητές του κατέλαβαν 20 πρώτες θέσεις και κατέρριψαν 11 φορές διάφορα πανελλήνια ρεκόρ. Επίσης, αθλητές του συμμετείχαν στις πρώτες ολυμπιάδες.
Το 1906 στους Β΄ Διεθνείς Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας (Μεσολυμπιάδα) η αθλήτρια τένις του Πανιωνίου Σ. Σημηριώτου (μετέπειτα κ. Μεταξά) πήρε την 1η θέση στο απλό γυναικών. Ήταν η πρώτη Ελληνίδα ολυμπιονίκης σε μια εποχή που οι γυναίκες συμμετείχαν μόνο στο τένις. Μετάλλια πήραν και οι αθλητές του συλλόγου: Γ. Σημηριώτης (2ος στο τένις), Γ. Σαριδάκης (3ος στα 3000 μ. βάδην) και οι ποδοσφαιριστές του συλλόγου που συμμετείχαν στην Μικτή ομάδα της Σμύρνης που πήρε τη 2η θέση. Επίσης, συμμετείχαν οι: Παντελής Έκτωρος (δρομέας), Γεώργιος Κασσάρ (δρομέας), Γεώργιος Ισηγόνης (εμπόδια), Νικόλαος Ανδρεαδάκης (μήκος), Δ. Κουκουλάς (στίβος), Σ. Σημηριώτης (άρση βαρών), Ν. Διαλεκτός (μαραθώνιος), Αλφ. Φωτιάδης (σκοποβολή) και Α. Γεωργιάδης (τένις).
Το 1912 στην Ολυμπιάδα της Στοκχόλμης συμμετείχε ο μαραθωνοδρόμος του Πανιωνίου Ηρακλής Σακελλαρόπουλος και τερμάτισε στην 26η θέση.
Το 1920 στην Ολυμπιάδα της Αμβέρσας συμμετείχαν οι αθλητές του Πανιωνίου: Καραμπάτης, Παναγιώτης Ρετέλας και Σακελλαρόπουλος.

Το στάδιο

 

Αρχικά ο Πανιώνιος αγωνιζόταν στο στάδιο του Μπουρνόβα κι από το 1904 στο στάδιο του Παραδείσου. Εκεί διεξάγονταν οι Πανιώνιοι Αγώνες, οι σχολικοί αγώνες και τα ποδοσφαιρικά ματς. Οι προπονήσεις γίνονταν σε μικρούς νοικιασμένους χώρους και από το 1900 στο γήπεδο μιας γαλλικής εταιρείας, το οποίο ο σύλλογος διαμόρφωσε σε στάδιο στίβου, εγκατέστησε γυμναστήριο, γραφεία κλπ. Όμως, το 1910 έληξε η μίσθωση και η γαλλική εταιρεία δεν θέλησε να την ανανεώσει. Έτσι ο σύλλογος έμεινε χωρίς έδρα. Τότε με εισήγηση του μητροπολίτη Χρυσόστομου η Δημογεροντία και η Κεντρική Επιτροπή παραχώρησαν έκταση 105 στρεμμάτων κοντά στο νεκροταφείο, αν και είχαν δελεαστική προσφορά 100.000 λιρών να την πουλήσουν. Εκεί κτίστηκε το νέο στάδιο του συλλόγου, το οποίο εγκαινιάστηκε το 1912 στους ΙΔ΄ Πανιώνιους Αγώνες.
Το νέο στάδιο περιλάμβανε στίβο περιμέτρου 334 μ., γήπεδο ποδοσφαίρου διαστάσεων 95x65 μ., γυμναστήριο εξοπλισμένο με σύγχρονα όργανα, εξέδρα για 7.000 θεατές, αποδυτήρια, γραφεία κλπ. Το στάδιο του Πανιωνίου υπάρχει ακόμη στη Σμύρνη και αποτελεί την έδρα της τουρκικής ομάδας Αλτάϊ Σμύρνης.

Διοργανώσεις

Ως το 1922 οι αθλητές του Πανιώνιου καλούνταν να συμμετάσχουν σε διάφορες διοργανώσεις, διεθνείς ή μη, που διεξάγονταν σε άλλες περιοχές. Παρακάτω σημειώνονται όσες είναι γνωστές.

Στην Αθήνα (1922-1940)


Η σφραγίδα του Πανιωνίου την περίοδο της Αθήνας.

Η ανασυγκρότηση

Το Σεπτέμβριο του 1922 ήρθε μία από τις τραγικότερες στιγμές στην ιστορία του Πανιωνίου. Η Μικρασιατική Καταστροφή και ο ξεριζωμός του συλλόγου από την Σμύρνη. Ο Τουρκικός στρατός εισέβαλε στην Σμύρνη και την παρέδωσε στις φλόγες. Ο πρωτοπόρος σύλλογος του ελληνικού αθλητισμού βρέθηκε διαλυμένος και σκορπισμένος στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα. 23 αθλητές του χάθηκαν στη μικρασιατική λαίλαπα, μαζί με τον πρώτο Πρόεδρο του συλλόγου Μητροπολίτη Χρυσόστομο Σμύρνης που σφαγιάσθηκε από τους Τούρκους. Ο σύλλογος θα είχε διαλυθεί, όπως τόσα άλλα μικρασιατικά σωματεία, αν δεν υπήρχε το πείσμα και η επιμονή του προέδρου Δημητρού Δάλλα. Ο Δάλλας μόλις πάτησε το πόδι του στην Αθήνα, άρχισε να αναζητά σε προσφυγικούς καταυλισμούς τα «παιδιά» του, τους αθλητές του συλλόγου. Κατάφερε να εντοπίσει γύρω στους 20: Καραμπάτη, Ρετέλα, Σημηριώτη, Πάρσαλη, Παπαγιαννόπουλο, Ζαδέ, Ζαμαρία, Σκιαδά, Μανιατίδη, Χαϊδεμένους, Καρακώστες, Πουλάκη κ.ά. και το γυμναστή Σοφοκλή Μάγνη, ο οποίος ανέλαβε την προγύμνασή τους αμισθί! Με τη μαγιά αυτή χτίστηκε ο αθηναϊκός Πανιώνιος. Μια αρχική ιδέα να συγχωνευτούν τα σμυρναϊκά σωματεία: Πανιώνιος, Απόλλων, Πέλοψ και Αρμενική στη «Σμυρναϊκή Αθλητική Ένωση» δεν ευοδώθηκε.
Σύντομα ο Δάλλας συγκρότησε μια προσωρινή Διοικούσα Επιτροπή με επιφανή μέλη της σμυρναϊκής κοινωνίας που είχαν επιβιώσει κατά την καταστροφή (Αθηνογένη, Σπεράντζα, Σαριδάκη, Κασσάρ, Στεφ. Αλευρά, Γ. Αλευρά, Ηλιάδη, Σταμέλο κ.ά.) και εξασφάλισε στέγη για το σωματείο στα αποδυτήρια του Παναθηναϊκού Σταδίου. Μόλις δύο μήνες με την καταστροφή, στις 12 Νοεμβρίου 1922, τελέστηκαν τα εγκαίνια των γραφείων και στις 20 Νοεμβρίου συγκροτήθηκε το πρώτο Δ.Σ. στην προσφυγιά. Αρχικά λειτούργησαν δύο μόνο τμήματα: αθλητισμού με εφόρους τους Αγγελομάτη, Καραμπάτη και ποδοσφαίρου με εφόρους τους: Βαλτζή, Γροσομανίδη.

Η περίοδος Δάλλα (1922-29)

Τα επόμενα χρόνια ο Δ. Δάλλας (1867-1929) αναλώθηκε στο ξαναζωντάνεμα της πανιώνιας ιδέας. Για τον εαυτό του δεν ενδιαφερόταν καθόλου. Είναι χαρακτηριστικό ότι ως το 1926 δεν είχε σπίτι και κοιμόταν στο δωμάτιο του συλλόγου στο Στάδιο, απλώνοντας κάθε βράδυ ένα στρώμα πάνω στο ξύλινο γραφείο!
Οι προσπάθειές του σύντομα απέδωσαν καρπούς και το Σεπτέμβριο του 1923 διοργανώθηκαν πανηγυρικά οι Κ΄ Πανιώνιοι Αγώνες στο κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο, παρουσία των επισήμων αρχών. Συμμετείχαν 240 αθλητές από 10 σωματεία της πρωτεύουσας, της Θεσσαλονίκης, του Βόλου, της Σπάρτης και της Κωνσταντινούπολης. Οι θεατές αντίκρισαν έκπληκτοι ένα νέο Στάδιο, αναμορφωμένο, με ευδιάκριτες γραμμές στις διαδρομές, με εμφανή αφετηρία και τερματισμό, με σημειωμένα τα όρια αλλαγής της σκυτάλης, με επιστρωμένες βαλβίδες και βατήρες αλμάτων. Μεταφέροντας την πείρα που είχαν από τους Πανιώνιους Αγώνες της Σμύρνης έδωσαν στο Στάδιο καθαρά ευρωπαϊκή εικόνα. Το ίδιο έτος η ομάδα ανωμάλου δρόμου του Πανιωνίου (Ζαδές, Ζαμαρίας, Βογιατζόγλου) κατέκτησε το πανελλήνιο πρωτάθλημα ανωμάλου δρόμου 6.000 μ. στο ομαδικό. Το πρώτο στοίχημα είχε κερδηθεί. Ο Πανιώνιος ήταν και πάλι ζωντανός!
Στις 2 Σεπτεμβρίου 1923 για πρώτη φορά πέντε κορίτσια συμμετέχουν σε δυο αγωνίσματα (μήκος και 60 μ.) στους εσωτερικούς αγώνες νέων του Πανιωνίου στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Νικήτρια και στα δυο η Λιλή Καραμπάτη, η οποία συμμετέχει και στη λιθοβολία αγοριών, όπου έρχεται τρίτη!
Το 1924 ο Πανιώνιος στέλνει τρεις αθλητές του στην Ολυμπιάδα του Παρισιού, τους Καραμπάτη (4x100), Αθανασιάδη (10.000 μ.) και Ηρ. Σακκελαρόπουλο (μαραθώνιος). Στο Παρίσι μεταβαίνει και ο Δ. Δάλλας που πραγματοποιεί χρήσιμες επαφές με παράγοντες άλλων χωρών, κυρίως βαλκανικών, ρίχνοντας την ιδέα της διοργάνωσης Βαλκανικών Αγώνων. Ο σύλλογος συμμετέχει επίσης στα Παναθήναια και σε αγώνες προς τιμή του αυτοκράτορα της Αβησσυνίας.
Το 1925 εορτάζονται τα 35 χρόνια του συλλόγου με την αθλητική συνάντηση Πανιωνίου - Stade Francais, ομάδα η οποία προσκλήθηκε από το Παρίσι ειδικά για την επέτειο. Το καλοκαίρι διεξάγονται οι ΚΑ΄ Πανιώνιοι με συμμετοχή 160 αθλητών από 21 σωματεία της Αθήνας, Θεσσαλονίκης, Ξάνθης, Βόλου και Καλαμάτας. Ξεχωρίζει η συμμετοχή της ρουμανικής ομάδας Coltea. Έτσι οι αγώνες αποκτούν και πάλι διεθνή χαρακτήρα. Ο σύλλογος συμμετέχει επίσης στο ΙΖ΄ Πανελλήνιο Πρωτάθλημα στη Λεμεσσό και στα Α΄ Αβερώφεια στην Αλεξάνδρεια.
Όμως, το έτος αυτό θα μείνει στην ιστορία, διότι με πρωτοβουλία του Πανιωνίου διεξάγεται για πρώτη φορά μια δοκιμαστική αθλητική συνάντηση γυναικών σε στίβο, μπάσκετ και βόλεϊ. Το 1926 τελούνται και πάλι από τον Πανιώνιο γυναικείοι αγώνες στίβου, μπάσκετ και βόλεϊ, με συμμετοχή 28 αθλητριών. Το ίδιο συνέβη και το 1927, με αποτέλεσμα το 1928, έπειτα από εισήγηση του Δάλλα, να ιδρυθεί η Τεχνική Επιτροπή Γυναικείου Αθλητισμού στον ΣΕΓΑΣ, της οποίας αναλαμβάνει πρόεδρος. Ήδη ο Πανιώνιος είχε 45 αθλήτριες, με σπουδαιότερες τις: Λιλή και Ελένη Καραμπάτη, Σοφία Μπεναρδή (80 μ., 150 μ., μήκος, σφαίρα), Κουφιδάκη, Αρμάου (δίσκος), Μπαχώμη (ύψος) και Αλ. Τσιμπουράκη. Προπονητής τους ο Εμ. Μπαμιέρος. Άλλοι προπονητές του συλλόγου ως το 1940 ήταν οι: Μαντζαβίνος, Νιάτας και Καραβιάς.
Μια άλλη πρωτοβουλία του Δάλλα ήταν η ίδρυση της Ένωσης Αθλητικών Συντακτών το 1928, με πρόεδρο τον ίδιο και αντιπρόεδρο τον Καραμπάτη. Στις 23 Δεκεμβρίου 1929 ο αναμορφωτής του Πανιωνίου και συνδετικός κρίκος του συλλόγου με τη Σμύρνη, ο Δημητρός Δάλλας, πεθαίνει σε ηλικία 62 ετών, αφού πρόλαβε να δει το έτος αυτό τη διεξαγωγή των προβαλκανικών αγώνων στίβου, για τους οποίους είχε κοπιάσει αρκετά. Αφήνει το σύλλογο θεμελιωμένο γερά στη νέα του έδρα.

Η μετά Δάλλα εποχή ως το 1940

Μετά το θάνατο του Δάλλα την προεδρία του Πανιωνίου ανέλαβαν διαδοχικά και για μικρό χρονικό διάστημα ο Απ. Ορφανίδης και ο Αντ. Αθηνογένης. Από το 1932 κι ως την περίοδο της κατοχής πρόεδρος ανέλαβε ο Γ. Κίτσος. Ο σύλλογος έχει πλέον καταξιωθεί στην αθηναϊκή κοινωνία, όπως αποδεικνύεται από τον πανηγυρικό εορτασμό των σαράντα ετών, που πραγματοποιήθηκε το 1931 στην αίθουσα Παρνασσός, παρουσία του προέδρου της Δημοκρατίας, του αρχιεπισκόπου, του υπουργού Παιδείας, του δήμαρχου Αθηναίων, πλήθους άλλων επισήμων αλλά και των επιζώντων ιδρυτών του σωματείου. Στην εκδήλωση εκτελέστηκε ο εμβατηριακός Ύμνος του Πανιωνίου σε στίχους του Στέλιου Σπεράντζα και μουσική του Δημοσθένη Μιλανάκη.
Την περίοδο που ακολούθησε οι αθλητές και οι αθλήτριες του Πανιωνίου συνεχίζουν να διακρίνονται σε πανελλήνιο και βαλκανικό επίπεδο. Διακρίνονται οι: Εμ. Κοκκίνης, Ι. Κορρές (800, πένταθλο), αδελφοί Πετροπουλάκη, Β. Βεϊνόγλου (110 εμπ, σφύρα), Μ. Ιωνάς (1500), Ναπ. Παπαγεωργίου (ακόντιο, δέκαθλο), Δ. Φατσέας (110 εμπ, 4x100), Νικ. Στεφανάκης (σφαίρα), Ηλίας Μισαηλίδης (200, 400), Ε. Βαρουζάκης (1500), Χ. Κατσικογιάννης (μήκος), Γιώργος Ρουσόπουλος (ύψος), Παντελέσκος (100, 200). Στις γυναίκες ξεχωρίζει η Γεωργία Στεργίου (σφαίρα, δίσκος, ακόντιο) οκτώ φορές πανελληνιονίκης ως το 1940, με πολλά πανελλήνια ρεκόρ και η Σοφία Μπεναρδή.
Ο σύλλογος δίνει μεγάλη σημασία στα τμήματα υποδομής. Είναι χαρακτηριστικό ότι στους εσωτερικούς αγώνες του 1934 συμμετείχαν πάνω από 100 αθλητές και αθλήτριες. Επίσης, αναζητά ταλαντούχους εργαζόμενους, μη ενταγμένους σε σωματεία, διοργανώνοντας λαϊκούς αγώνες, στους οποίους υπάρχει αθρόα συμμετοχή (65 άτομα το 1934 και 150 το 1936) και αγώνες ανωμάλου δρόμου (1935). Το αποτέλεσμα της εις βάθος δουλειάς αποδεικνύεται το 1935, όταν κατακτά το πρωτάθλημα στίβου εφήβων. Επίσης, συμμετέχει σε διοργανώσεις άλλων σωματείων, όπως στα Α΄ Βενιζέλεια το 1936 και διοργανώνει πάντα τoυς Πανιώνιoυς Αγώνες (1938) αλλά και τα «Δάλλεια», στη μνήμη του αείμνηστου προέδρου του.
Κατά την αθηναϊκή περίοδο (1922-40), οι αθλητές και οι αθλήτριες του Πανιωνίου κατέκτησαν 42 πρωτιές στα πανελλήνια πρωταθλήματα στίβου (30 ανδρικές και 12 γυναικείες) και κατέρριψαν 32 πανελλήνια ρεκόρ (10 ανδρικά και 12 γυναικεία). Επίσης, αναδείχθηκαν τέσσερις φορές βαλκανιονίκες: δύο ο Δ. Φατσέας στα 110 εμπ και 4x100 (1935) και δύο ο Ηλ. Μισαηλίδης στα 4x100 (1935 και 1936).
Εκτός από το στίβο ο σύλλογος ανέπτυξε και άλλα αθλήματα: άρση βαρών, κωπηλασία, ποδηλασία, ποδόσφαιρο, μπάσκετ, βόλεϊ, χάντμπολ, κολύμβηση, υδατοσφαίριση, ενόργανη γυμναστική, όπως αναφέρεται στα οικεία κεφάλαια.

Στη Νέα Σμύρνη (1940 ως σήμερα)


Γήπεδο Πανιωνίου: οι θύρες 2 και 3.
Το Νοέμβριο του 1937, σε κοινή συνεδρίαση, το Δ.Σ. του Πανιωνίου με τον πρόεδρο Δ. Καραμπάτη και το συμβούλιο της κοινότητας Ν. Σμύρνης με τον κοινοτάρχη Αθ. Καρύλλο, συμφώνησαν να μεταφερθεί ο σύλλογος στη Νέα Σμύρνη και όρισαν ως χώρο ανέγερσης του Γυμναστηρίου έκταση 18,3 στρεμμάτων νότια του Ασύλου Αγ. Ανδρέας. Έτσι, μπήκαν οι βάσεις για τη μεταφορά του σωματείου στη συνοικία όπου είχαν εγκατασταθεί από το 1926 οι πρόσφυγες από τη Σμύρνη.
Στις 26 Φεβρουαρίου 1938 δημοπρατείται η έκταση και αμέσως αρχίζει η διαμόρφωση του χώρου σε στάδιο με στίβο, κουλουάρ κλπ, ώστε τον Ιούνιο του ίδιου έτους ο Πανιώνιος διοργανώνει στο δικό του γυμναστήριο τους Λαϊκούς Αγώνες Εργαζομένων, τους οποίους είχε καθιερώσει για την αναζήτηση νέων αθλητικών ταλέντων. Τον ίδιο μήνα γίνεται η θεμελίωση των εγκαταστάσεων του σταδίου, διαστάσεων 170x110 μ., στο οποίο προβλέπεται ποδοσφαιρικό γήπεδο διαστάσεων 105x70 μ. Το 1939 κτίζονται τα αποδυτήρια και το επόμενο έτος ο σύλλογος μεταφέρεται στο Στάδιο Πανιωνίου, όπως ονομάστηκε.
Στα τέλη του καλοκαιριού του 1940 πραγματοποιούνται για πρώτη φορά ποδοσφαιρικοί αγώνες, τα έσοδα των οποίων προσφέρονται για την επισκευή του τορπιλισμένου πλοίου "Έλλη". Στις 15 Σεπτεμβρίου 1940 τελούνται τα επίσημα εγκαίνια. Έτσι ο πανηγυρικός εορτασμός της 50ετίας του συλλόγου, τον βρίσκει εγκατεστημένο σε δικό του σπίτι, έτοιμο για νέο ξεκίνημα.
Ακολουθουν ο ελληνοϊταλικός πόλεμος, στον οποίο 150 μέλη του συλλόγου επιστρατεύονται και η περίοδος της γερμανικής κατοχής, οπότε η δράση του συλλόγου σχεδόν σταματά. Το 1945 Ο Πανιώνιος ξαναρχίζει με νέα ορμή τις δράσεις του, οι οποίες περιγράφονται στα κεφάλαια των διαφόρων αθλητικών τμημάτων.
Το 2004 στους Ολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας συμμετέχουν εννέα αθλητές του Πανιωνίου σε τέσσερα αθλήματα: υδατοσφαίριση (Λούδης, Ρέππας, Αφρουδάκης, Καλακώνας και Σάντα), στίβος (Μητροπούλου), ενόργανη (Αποστολίδη), ποδόσφαιρο (Μάντζιος, Γουνδουλάκης).

Εμβλήματα-Εμφανίσεις


Έμβλημα του Πανιωνίου στη Σμύρνη. Σύμπλεγμα των γραμμάτων ΠΓΣ.

Έμβλημα του Πανιωνίου σε μορφή ασπίδας της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου.

Έμβλημα του Πανιωνίου της δεκαετίας 1970-80.

Έμβλημα της ΠΑΕ Πανιώνιος ( έως το 2006).

Γήπεδο Πανιωνίου: η σκεπαστή εξέδρα και τα δημοσιογραφικά.
Ο σύλλογος χρησιμοποίησε διάφορα εμβλήματα στην υπεραιωνόβια ιστορία του, αλλά ποτέ στο καταστατικό του δεν αναφέρεται κάποιο συγκεκριμένο έμβιο ή άβιο αντικείμενο ως σύμβολο. Οι φανέλες των αθλητών άλλαζαν κατά καιρούς, ανάλογα και με το άθλημα, όμως πάντα δέσποζαν τα κυανέρυθρα χρώματα και το λευκό.

Στη Σμύρνη

Στα χρόνια της Σμύρνης στις φωτογραφίες που σώζονται οι αθλητές κατά κανόνα φορούν λευκή φανέλα με διαγώνια κόκκινη ρίγα από το δεξί ώμο ως τη μέση και λευκό ή σκούρο παντελονάκι, μπλε ή μαύρο. Η παλιότερη φωτογραφία αθλητών του Πανιωνίου με αυτή τη φανέλα είναι του 1903, στους αγώνες «Σάμια» και εμφανίζεται συνεχώς ως το 1922, τόσο στους αθλητές του στίβου όσο και άλλων αθλημάτων, όπως της ποδοσφαιρικής ομάδας του 1908. Η εμφάνιση αυτή επισημοποιήθηκε από το καταστατικό του 1906, στο οποίο σημειώνεται πως οι αθλητές του συλλόγου φορούν παντελονάκι μελανού χρώματος και φανέλα λευκή με ερυθρή διαγώνια ρίγα. Η φανέλα αυτή, με κυανέρυθρη ρίγα, κυκλοφόρησε ως αναμνηστική το 2009, με την ευκαιρία της επετείου των 120 ετών του σωματείου. Μια άλλη εμφάνιση είναι η κόκκινη με ανοιχτόχρωμο παντελόνι, γαλάζιο ή λευκό, με την οποία υπάρχει φωτογραφία της ποδοσφαιρικής ομάδας του 1910 αλλά και της ομάδας βόλεϊ του 1920.
Ως έμβλημα στις φανέλες του συλλόγου υπήρχε ένα καλλιτεχνικό σύμπλεγμα των αρχικών γραμμάτων Π.Γ.Σ., το οποίο έχει καθιερώσει και η σημερινή ομάδα από το 2007. Το έμβλημα αυτό πρωτοεμφανίζεται σε φωτογραφίες του 1908. Ως το 1922 στη σφραγίδα και στα αναμνηστικά διπλώματα του συλλόγου υπάρχει η Νίκη του Παιωνίου, που ήταν το έμβλημα του ΣΕΓΑΣ, αλλά δεν εμφανίζεται στις φανέλες. Οι σφραγίδες αρχικά έγραφαν περιμετρικά τις λέξεις: "ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ ΓΥΜΝΑΣΤΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ" και στο κέντρο "ΟΡΦΕΥΣ", "ΓΥΜΝΑΣΙΟΝ" "ΣΜΥΡΝΗ 1890". Από το 1906 στο κέντρο απλά αναγράφουν "ΣΜΥΡΝΗ 1890".

Στην Αθήνα

Στην αθηναϊκή περίοδο του συλλόγου αρχικά χρησιμοποιείται η λευκή φανέλα με το γράμμα «Π» στο στήθος ή στη θέση της καρδιάς. Στη συνέχεια καθιερώνεται η ριγέ κυανέρυθρη φανέλα με σκούρο μπλε παντελονάκι. Ως έμβλημα χρησιμοποιείται το κόκκινο γράμμα «Π», το οποίο από το 1924 ή 25 μπαίνει μέσα σε γαλάζια ασπίδα. Είναι η πρώτη απόπειρα δημιουργίας εμβλήματος σε μορφή ασπίδας.
Τη δεκαετία του ’30 καθιερώνεται η κόκκινη φανέλα με μπλε παντελόνι, ενώ στο στήθος αναγράφεται οριζόντια το όνομα του συλλόγου με μπλε γράμματα: «ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ». Υπάρχουν αρκετές φωτογραφίες διαφόρων ομάδων του συλλόγου με αυτή την εμφάνιση (μπάσκετ, βόλεϊ, στίβου κλπ.) ως το 1940.
Την περίοδο αυτή η σφραγίδα του συλλόγου απλά γράφει στο κέντρο: «ΣΜΥΡΝΗ 1890, ΑΘΗΝΑΙ 1922».

Στη Νέα Σμύρνη

Το 1932 περίπου εμφανίζεται ως έμβλημα η τριγωνική κόκκινη ασπίδα με τη γαλάζια διαγώνια ρίγα, δηλαδή το σήμα κατατεθέν του συλλόγου ως τις μέρες μας. Στην αρχική του μορφή στη γαλάζια ρίγα υπήρχαν τα αρχικά: Π.Γ.Σ.Σ., δηλαδή «Πανιώνιος Γυμναστικός Σύλλογος Σμύρνης». Το έμβλημα αυτό καθιερώθηκε, εμφανίστηκε σε διάφορες παραλλαγές τις επόμενες δεκαετίες (π.χ. μέσα σε κύκλο, λευκό με διαγώνιες κυανέρυθρες ρίγες, μπλε με κόκκινη ρίγα κ.ά.) και παραμένει ως σήμερα.
Επίσης, καθιερώθηκε η κλασική εμφάνιση του συλλόγου που είναι κόκκινη φανέλα με μπλε παντελόνι. Παραλλαγές της αποτελούν η ολόλευκη εμφάνιση καθώς και η κυανέρυθρη ριγέ ή δύο χρωμάτων, που υπήρξαν κατά καιρούς.

Διάφορα εμβλήματα

Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 όταν η ομάδα άνηκε στον δήμο Ν. Σμύρνης καθιερώθηκε ένα νέο έμβλημα, επηρεασμένο από το σήμα της Μπαρτσελόνα. Σε αυτό η ασπίδα είχε ριγέ κυανέρυθρα χρώματα και στην κορυφή είχε αριστερά την ελληνική σημαία της ξηράς και δεξιά ένα κιονόκρανο ιωνικού ρυθμού σε κόκκινο φόντο, παραπέμποντας στην ελληνικότητα του σωματείου και στις ιωνικές ρίζες του. Παρόμοιο σήμα έχει ο Πανιώνιος Καλαμάτας. Επί προεδρίας Τσακίρη, η ΠΑΕ Πανιώνιος επανέφερε το κλασικό έμβλημα. Έτσι ο σύλλογος έχει ενιαίο έμβλημα σε όλα τα τμήματά του.
Την ίδια περίπου περίοδο το νεοσύστατο ΤΑΚ Πανιώνιος (Τμήμα Αμοιβόμενων Καλαθοσφαιριστών) εμφάνισε μια ριγέ κυανέρυθρη ασπίδα με μια μπάλα μπάσκετ στο εσωτερικό της. Η ΚΑΕ Πανιώνιος επανέφερε το κλασικό έμβλημα.

Πρόεδροι του Πανιωνίου Γ.Σ.Σ.

Ενεργά τμήματα


ΠΑΕ Πανιώνιος

Ποδόσφαιρο

Το ποδοσφαιρικό τμήμα ιδρύθηκε το 1895. Είχε αξιόλογη παρουσία στη Σμύρνη. Μετά το 1922 η ομάδα ποδοσφαίρου δεν πέτυχε σπουδαία πράγματα για πολλά χρόνια. Αναδιοργανώθηκε στα τέλη της δεκαετίας 1930-40 με τη μεταφορά του σωματείου στο γήπεδο της Ν. Σμύρνης αλλά δεν πρόλαβε να λειτουργήσει και αδρανοποιήθηκε λόγω της κατοχής. Μετά την κατοχή μια αξιόλογη φουρνιά ποδοσφαιριστών πλαισίωσαν το σωματείο και του χάρισαν επιτυχίες. Έχει κατακτήσει 2 Κύπελλα Ελλάδος (1979, 1998), 1 Βαλκανικό Κύπελλο (1971), 1 Πρωτάθλημα Σμύρνης (1913-14), 1 Πρωτάθλημα Αθηνών (1950-51), 1 Πρωτάθλημα Β΄ Εθνικής (1996-97).

Τμήμα ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου

Ιδρύθηκε το 1980, μετά την ίδρυση της ΠΑΕ, ως ξεχωριστό τμήμα του Γ.Σ. Το 1991 ίδρυσε τις Ακαδημίες Ποδοσφαίρου με παιδιά ηλικίας 10 - 17 ετών. Διατηρεί τμήματα υποδομής: τζούνιορ, παίδων, εφήβων, νέων καθώς και τμήμα 5x5.
Τίτλοι-Διακρίσεις
  • 1995-96: Πρωταθλητής Παίδων της ΕΠΣ Αθήνας.
  • 1996-97: Πρωταθλητής Ερασιτεχνών Αθήνας και Κύπελλο Ήθους από την Ε.Π.Ο.
  • 1997-98: Πρωταθλητής Παίδων 5x5 της Ε.Π.Ο.
  • 1995-96: Πρωτάθλημα Ερασιτεχνών Αθήνας: 2η θέση.
  • 1996-97: Πρωτάθλημα Παίδων της ΕΠΣ Αθήνας: 3η θέση.

Καλαθοσφαίριση


Έμβλημα της ΚΑΕ Πανιώνιος.

Ανδρών

Το τμήμα μπάσκετ ιδρύθηκε το 1919 και ήταν από τα πρώτα στον Ελλαδικό χώρο. Η ομάδα μπάσκετ του Πανιωνίου είναι ιδιαίτερα αγαπητή όχι μόνο στους φιλάθλους του Πανιωνίου αλλά γενικότερα. Από το 1981 συμμετέχει ανελλιπώς στο πρωτάθλημα της πρώτης κατηγορίας (2η θέση στην Α1 το 1987) και έχει πολλές συμμετοχές στις ευρωπαϊκές διοργανώσεις (ημιτελικά του Κυπέλλου Κόρατς 1994 και 1998). Έχει κατακτήσει το κύπελλο Ελλάδος το 1991. Στις μικρές ομάδες του έχει κατακτήσει 2 πανελλήνια πρωταθλήματα Εφήβων (1984, 1993) και 2 Παίδων (1990, 1993). Το 2010 στην Α΄ Ολυμπιάδα Νέων στη Σιγκαπούρη δυο 17χρονοι έφηβοι του Πανιωνίου μετείχαν στην τετραμελή Εθνική Ομάδα Μπάσκετ 3Χ3 που κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο, οι: Βλάχος Λάμπρος (γεν. 1993), Παναγιωταράς Σπύρος (γεν. 1993).

Γυναικών

Το τμήμα μπάσκετ γυναικών δημιουργήθηκε στα τέλη της δεκαετίας 1990-2000 και σύντομα αναρριχήθηκε στις εθνικές κατηγορίες. Το 2007 κατέκτησε το Πρωτάθλημα Ελλάδος και έχει αγωνιστεί δύο σεζόν με επιτυχία στην Ευρωλίγκα.

Βόλεϊ

Το τμήμα πετοσφαίρισης του Πανιωνίου είναι το πρώτο στον ελληνικό χώρο αφού ιδρύθηκε στη Σμύρνη το 1913. Το 1919 διεξήχθη πρωτάθλημα βόλεϊ στη Σμύρνη με τη συμμετοχή οκτώ συλλόγων και νικητή τον Πανιώνιο. Ήταν η πρώτη διοργάνωση αγώνων βόλεϊ από ελληνικές ομάδες. Σήμερα (2009-10) η ανδρική ομάδα του Πανιωνίου αγωνίζεται στη Β΄ Εθνική κατηγορία και η ομάδα γυναικών στην Α1 κατηγορία.

Χάντμπολ

Ο Πανιώνιος είχε ομάδα χάντμπολ από την προπολεμική περίοδο. Το σύγχρονο τμήμα χάντμπολ ιδρύθηκε το 1979 από τον Στέφανο Στεφανίδη. Αγωνίζεται στην Α2 κατηγορία, ενώ στο παρελθόν έχει αγωνιστεί για επτά σεζόν στην Α΄ Εθνική και στην Α1. Επίσης, έχει επιτυχίες στις μικρές ηλικίες και έχει κατακτήσει το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Εφήβων.

Υδατοσφαίριση

Ομάδα υδατοσφαίρισης του Πανιωνίου υπήρξε στη Σμύρνη μετά το 1910. Μάλιστα, αθλητής υπήρξε και ο Αριστοτέλης Ωνάσης. Το 1922 είναι γνωστό ότι μετείχε σε τουρνούα υδατοσφαίρισης με τα σωματεία της Σμύρνης: Πέλοψ και Απόλλων. Μετά το 1922 δεν υπάρχουν πληροφορίες για την ομάδα υδατοσφαίρισης του Πανιωνίου. Το τμήμα επανιδρύθηκε το 1985, έπειτα από τη δημιουργία του κολυμβητηρίου Ν. Σμύρνης. Από το 1995 μετέχει στην Α1 κατηγορία. Το 2006 τερμάτισε στην 3η θέση και έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδος. Επίσης, μετείχε για πρώτη φορά σε ευρωπαϊκή διοργάνωση. Το 2009 ο Πανιώνιος έφτασε στον τελικό του Κυπέλλου Λεν Τρόφι, τερματίζοντας τελικά δεύτερος.

 Στίβος

Ο στίβος υπήρξε το πρώτο αθλητικό τμήμα του συλλόγου όταν ιδρύθηκε ως "Ορφέας" το 1890 και ως "Γυμνάσιον" το 1893. Η ιστορική πορεία του τμήματος περιγράφεται στο κεφάλαιο για την ιστορία του συλλόγου.
Ο Πανιώνιος υπήρξε πρωτοπόρος στο γυναικείο αθλητισμό και στα μεταπολεμικά χρόνια κυριάρχησε κατακτώντας το πανελλήνιο πρωτάθλημα γυναικών 21 φορές: 1953 έως 1967 και 1969 έως 1974. Στη συνέχεια γνώρισε μια δεκαετία κάμψης. Όμως, το 1982 πήρε το πανελλήνιο πρωτάθλημα παγκορασίδων με τις: Κόφφα, Αγάθου, Αναγνωστοπούλου και Ιωάννου να πρωταγωνιστούν και από το 1983 τερματίζει συνεχώς στην πρώτη τετράδα του πρωταθλήματος γυναικών. Τέσσερις φορές έχει κατακτήσει τη 2η θέση (1985, 1986, 1987 και 1993).
Ανέδειξε πολλές πρωταθλήτριες Ελλάδος και κατόχους πανελληνίων ρεκόρ, όπως τις: Σοφία Μπεναρδή (100, 80 εμπ., μήκος, σφαίρα), Γεωργία Στεργίου (σφαίρα, δίσκος, ακόντιο)), Φανή Αργυρίου (δίσκος), Χαρά Σασαγιάννη (άλματα, δρόμοι ταχύτητας), Σοφία Λερίου (ρίψεις), Αρμάου (δίσκος), Κλωνάρη, Μαδέρα, Αδαμαντία Κοκοσέλη (δίσκος, σφαίρα), Αβραμίδου (3.000 μ.), Παπαναστασίου (3.000 μ., πρωταθλήτρια μαραθωνίου τρεις φορές: 1984, 1985, 1986), Αβραάμ (1.500 μ.), Δράκου (μήκος), Κατερίνα Κόφφα (σπρίντ), Σκούρτη (800 μ.), Τσάφου (3.000 μ.), Κωστοπούλου (1.500 μ.), Μενελάου (τριπλούν), Ευαγγελίδου (σφαίρα), Καρατοπούζη (ακόντιο) κ.ά.
Αξιόλογη πορεία είχε και το αντρικό τμήμα. Πρωταθλητές και κάτοχοι ρεκόρ υπήρξαν οι: Αγγλούπας (δίσκος), Πανάγος (ύψος), Τσώνης (κοντώ), Κονταξάκης (ύψος), Καστάνης (βάδην) κ.ά.
Σήμερα ο στίβος του Πανιωνίου Γ.Σ.Σ. διατηρεί στις τάξεις του 350 αθλητές και αθλήτριες, πολλοί εκ των οποίων στελεχώνουν τις εθνικές ομάδες όλων των κατηγοριών.
Ολυμπιονίκης Νέων
Το 2010 ο έφηβος αθλητής του Πανιωνίου Θοδωρής Χρυσανθόπουλος κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στους 1ους Ολυμπιακούς Αγώνες Νέων στη Σιγκαπούρη στο άλμα επί κοντώ με επίδοση 4,95 μ.

Τίτλοι

Κολύμβηση

Στη Σμύρνη

Αγώνες κολύμβησης διαξάγονταν στη Σμύρνη από τους Α΄ Πανιώνιους Αγώνες (1896). Σ' αυτούς συμμετείχαν κολυμβητές του Α.Σ. "Γυμνάσιον" (Πανιωνίου) και του Απόλλωνα. Το 1896 στην Α΄ Ολυμπιάδα της Αθήνας συμμετείχε ο κολυμβητής του Γυμνασίου Γρηγοριάδης στα 500 ελ.
Το 1906 ιδρύθηκε ο Πέλοψ Μελαντίας, που προώθησε ιδιαιτέρως το άθλημα με την καθιέρωση των ετήσιων ναυτικών και κολυμβητικών αγώνων "Πελόπεια". Οι κολυμβητικοί αγώνες διεξάγονταν στην προκυμαία της Μελαντίας. Όλα τα αγωνίσματα ήταν ελεύθερης κολύμβησης: 100, 200, 400, 1600 μ. και σκυταλοδρομία 400 μ. Επίσης, 50 μ. παίδων.
Η τελευταία διοργάνωση των Πελόπειων έγινε λίγο πριν την καταστροφή (31 Ιουλίου ως 7 Αυγούστου 1922). Σ’ αυτή διακρίθηκε μεταξύ άλλων και ο κολυμβητής του Πανιωνίου Αριστοτέλης Ωνάσης, ο μετέπειτα διάσημος επιχειρηματίας.

 Στην Αθήνα

Μετά την καταστροφή οι κολυμβητές του Πανιωνίου: Καραμπάτης, Τσιγκώνης, Καραγιαννόπουλος κ.ά. στήριξαν την ελληνική κολύμβηση κατά την πρώτη δεκαετία του μεσοπολέμου.
Το 1927 ο σύλλογος, μέσω του προέδρου του Δ. Δάλλα, ενήργησε, ώστε να ιδρυθεί ναυτική και κολυμβητική ομοσπονδία ανεξάρτητη από τον ΣΕΓΑΣ, κάτι το οποίο πραγματοποιήθηκε το 1928. Ο Πανιώνιος είναι ιδρυτικό μέλος της Ελληνικής Κολυμβητικής Ομοσπονδίας Φιλάθλων (ΕΚΟΦ).

Στη Νέα Σμύρνη

Μεταπολεμικά το κολυμβητικό τμήμα του συλλόγου περιέπεσε σε παρακμή. Επανιδρύθηκε το 1979, όταν κατασκευάστηκε το κολυμβητηρίο της Νέας Σμύρνης και από το 1981 παίρνει μέρος στα Πανελλήνια Πρωταθλήματα κολύμβησης. Βρίσκεται μεταξύ των πρώτων συλλόγων της χώρας κυρίως στην κατηγορία γυναικών.
Αθλητές του τμήματος έχουν πετύχει 27 Πανελλήνιες επιδόσεις κολύμβησης κατηγοριών και open και αγωνίστηκαν με την Εθνική ομάδα, παίρνοντας μέρος σε Βαλκανικούς και Πανευρωπαϊκούς αγώνες και σε διάφορα διεθνή meeting.

Ενόργανη Γυμναστική

Στη Σμύρνη

Ο Πανιώνιος καλλιεργούσε το άθλημα από τα πρώτα χρόνια της ίδρυσής του. Το 1895 στα Τήνια πήρε μέρος ο αθλητής του Γυμνασίου (Πανιωνίου) στο δίζυγο Νικόλαος Κονταξόπουλος. Αγώνες γυμναστικής περιλαμβάνονταν το 1904 τόσο στους Πανιώνιους Αγώνες, όσο και στα Α΄ Απολλώνια.
Στους Πανιώνιους Αγώνες του 1906 διεξήχθησαν τα αγωνίσματα μονόζυγο, δίζυγο, κρίκοι και αναρρίχηση επί κάλω με πολυνίκη το Ν. Αλιπράντη από τα Ταταύλα. Στους Πανιώνιους του 1907 ο Σημηριώτης του Πανιωνίου νίκησε στο μονόζυγο και διακρίθηκε στο δίζυγο. Επίσης, η ομάδα του συλλόγου με δάσκαλο το Σοφοκλή Μάγνη νίκησε στη σουηδική γυμναστική. Τέλος, το 1908 την πρώτη θέση κατέκτησε η ομάδα διελκυνστίδας του συλλόγου.
Μετά την καταστροφή (1922) δεν λειτούργησε γυμναστικό τμήμα.

Στη Νέα Σμύρνη

Το σημερινό τμήμα ενόργανης ιδρύθηκε το 1983. Το 1985 κατασκευάστηκε ένα μεγάλο και σύγχρονο γυμναστήριο, μέσα στις εγκαταστάσεις του ποδοσφαιρικού γηπέδου της Νέας Σμύρνης, το οποίο για σειρά ετών απετέλεσε κέντρο προπόνησης της Εθνικής ομάδας και σήμερα είναι το μεγαλύτερο του λεκανοπεδίου μετά τα γυμναστήρια της Εθνικής ομάδας. Ονομάστηκε Αίθουσα Σταμάτη Βασιλείου στη μνήμη του Στ. Βασιλείου, που υπήρξε ο πρωτεργάτης της επανίδρυσης του τμήματος ενόργανης του συλλόγου.
Το 1990 το τμήμα Ενόργανης του Πανιωνίου σημείωσε την πρώτη πανελλήνια νίκη στο ομαδικό σύνθετο νεανίδων. Από τότε μέχρι σήμερα οι αγωνιστικές ομάδες της Ενόργανης έχουν κατακτήσει σωρεία Πρωταθλημάτων σε όλες τις αγωνιστικές κατηγορίες, ενώ μεγάλες επιτυχίες έχουν σημειώσει αθλητές και αθλήτριες του συλλόγου, σε Βαλκανικούς, Μεσογειακούς αγώνες και στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Εφήβων. Στους Ολυμπιακούς του 2004 στην Αθήνα μετείχε η πρωταθλήτρια Ελλάδος στην ενόργανη αθλήτρια του Πανιωνίου Μαρία Αποστολίδη.

Σκάκι

Το Σεπτέμβριο του 2003 δημιουργήθηκε το σκακιστικό τμήμα του Πανιωνίου κι έγινε μέλος της Ε.Σ.Ο. Το 2004 αγωνίζεται στην Β΄τοπική κατηγορία και παρότι δεν διαθέτει ουσιαστικά έδρα πραγματοποιεί επτά νίκες σε ισάριθμους αγώνες και έτσι εξασφαλίζει την άνοδο της στην Α΄ κατηγορία. Το Σεπτέμβριο του 2005 σε αγώνα μπαράζ η ομάδα επικρατεί του Σ.Ο. Μπίκου Ηλιούπολης με 6-4 και κερδίζει πανηγυρικά την άνοδο στην Γ΄ Εθνική κατηγορία. Στις δύο συνεχείς ανόδους προστίθεται και η κατάκτηση της 3ης Θέσης στο Πανελλήνιο Σχολικό Πρωτάθλημα από τον αθλητή της Στεφανή Αλέξανδρο. Ως έδρα ο σύλλογος χρησιμοποιεί αίθουσες του 1ου Γυμνασίου Ν. Σμύρνης.
  • 2004: Β΄ τοπική κατηγορία (1η θέση αήττητος)
  • 2005: Α΄ τοπική κατηγορία (άνοδος έπειτα από μπαράζ)
  • 2006: Γ΄ Εθνική κατηγορία (άνοδος έπειτα από μπαράζ)
  • 2007: Β΄ Εθνική κατηγορία.
  • 2008: Β΄ Εθνική - πρόκριση στα μπαράζ ανόδου.
  • 2009: Β΄ Εθνική.
  • 2010: Β΄ Εθνική (άνοδος).

 Τζούντο

Το τμήμα τζούντο του Πανιωνίου έχει πολύ πρόσφατη ιστορία αφού ιδρύθηκε μόλις το 2005. Το σωματείο έχει περίπου 60 αθλητές και συμμετέχει σε όλες τις αγωνιστικές κατηγορίες: ανδρών, γυναικών, νέων, νεανίδων. Λειτουργεί επίσης ακαδημία με τμήματα υποδομής.

Αδρανή τμήματα

 Ποδηλασία

Στην Ολυμπιάδα του 1896 πήρε μέρος ο ποδηλάτης Λομβάρδος του Γυμνασίου (Πανιωνίου) στο αγώνισμα 12 χλμ σε στίβο, χωρίς να διακριθεί. Στους Πανιώνιους Αγώνες αναφέρονται ποδηλατικοί αγώνες από το 1904 τουλάχιστον, καθώς και στα Α΄ Απολλώνια (1904). Σπουδαίος ποδηλάτης του Πανιωνίου στη Σμύρνη θεωρείτο ο Ιω. Πετρίτης, νικητής των Πανιωνίων Αγώνων του 1907.
Μετά την καταστροφή του 1922 το ποδηλατικό τμήμα προσωρινά αδράνησε. Ανασυγκροτήθηκε το 1929 και το ίδιο έτος πέντε ποδηλάτες του Πανιωνίου κατέκτησαν πρώτες θέσεις στο πανελλήνιο πρωτάθλημα. Ήταν οι: Β. Κοκκώνης, Αλ. Ιωαννίδης, Δ. Τομαής, Μ. Παρετζόγλου και Γκιουλιστάνης. Το 1931 οι τέσσερις πρώτοι καλούνται στην εθνική ομάδα και παίρνουν μέρος στους Βαλκανικούς της Σόφιας. Με πυρήνα τους παραπάνω αθλητές ο σύλλογος διατήρησε ένα ακμαίο ποδηλατικό τμήμα σε όλη τη διάρκεια του μεσοπολέμου ως το 1940. Το 1937 ο σύλλογος πρωτοστατεί στην ίδρυση της Ελληνικής Ποδηλατικής Ομοσπονδίας με εκπρόσωπο το Βασ. Κοκκώνη. Το 1940 οι ποδηλάτες του Πανιωνίου Κουβέλης, Λεωνίδης, Καλούδης και Κοκκώνης αποτελούσαν τον κορμό της Εθνικής ομάδας που κατέλαβε τη 2η θέση στους Βαλκανικούς Αγώνες στο Βουκουρέστι.
Μεταπολεμικά το ποδηλατικό τμήμα σταδιακά αδρανοποιήθηκε και τελικά σταμάτησε να λειτουργεί.

Κωπηλασία

Στους Πανιώνιους Αγώνες διεξάγονταν αγώνες κωπηλασίας από τα τέλη του 19ου αιώνα, οι λεγόμενες «λεμβοδρομίες», με λέμβους δίκωπες και τετράκωπες. Το 1901 αγώνες λεμβοδρομίας διοργάνωσε κι ο Απόλλων. Ως αφετηρία χρησιμοποιούσαν μια πλωτή εξέδρα στην προκυμαία της Σμύρνης, μπροστά στη «Λέσχη των Κυνηγών», η οποία ήταν στολισμένη με σημαίες, τάπητες και πολυθρόνες για να κάθονται οι ελλανοδίκες. Το ίδιο σημείο ήταν και τερματισμός, εφόσον η διαδρομή ήταν κυκλική. Οι θεατές είτε στέκονταν στην προκυμαία είτε παρακολουθούσαν από ναυλωμένα καΐκια. Σημαντική ώθηση στους κωπηλατικούς αγώνες έδωσε η ίδρυση του "Ομίλου Ερετών Σμύρνης", γύρω στο 1901, που συμμετείχε με δική του λέμβο στη μεσολυμπιάδα του 1906 και τελούσε ετήσιους ναυτικούς αγώνες. Επίσης, η ίδρυση το 1906 του Πέλοπα Μελαντίας, που καθιέρωσε τους ετήσιους «Πελόπειους» ναυτικούς αγώνες.
Το 1908 ο Πανιώνιος ζήτησε πληροφορίες από τον Όμιλο Ερετών Πειραιά, ώστε να συμμετάσχει σε αγώνες στο Φάληρο και το 1909 τον κάλεσε να λάβει μέρος στους ΙΓ΄ Πανιώνιους Αγώνες. Προφανώς ο Όμιλος Πειραιά συμμετείχε, διότι το 1910 ο Πανιώνιος πληροφορεί τον Όμιλο ότι θα του αποστείλει σύντομα τα οφειλόμενα μετάλλια. Από την αλληλογραφία αυτή προκύπτει πως υπήρχε σημαντική κωπηλατική δραστηριότητα στο σύλλογο. Από σωζόμενα προγράμματα είναι γνωστό ότι η τετράκωπος με πηδαλιούχο του Πανιωνίου συμμετείχε το 1910 στους Θ΄ Αγώνες του Ομίλου Ερετών με τους Σ. Κατσιμακλή, Α. Παυλόπουλο, Αλ. Καΐρη, Φ. Τσολακίδη και Ν. Τσιντσίνη. Επίσης, το 1916 ο Πανιώνιος έλαβε μέρος στους Η΄ Πελόπειους ναυτικούς αγώνες. Μετά το 1922 το τμήμα κωπηλασίας δεν ξαναλειτούργησε.

 Άρση βαρών

Το 1904, στους Η΄ Πανιώνιους Αγώνες, ο Πάτροκλος Παυλίδης του Πανιωνίου νίκησε στο αγώνισμα της άρσης βαρών με ένα χέρι, ανυψώνοντας 60,5 οκάδες. Στο τέλος των αγώνων τιμήθηκε με το Χρυσό Σταυρό του συλλόγου. Στους ΙΑ΄ Πανιώνιους (1907) συμμετείχε ο αρσιβαρίστας του συλλόγου Σημηριώτης. Μετά την καταστροφή το τμήμα άρσης βαρών δεν ξαναλειτούργησε.

 Βραβεία

  • 1904: Κατά το Α΄ Πανελλήνιο Εκπαιδευτικό Συνέδριο στην Αθήνα απονεμήθηκε Χρυσό Μετάλλιο και Δίπλωμα Τιμής στον Πανιώνιο για την συμβολή του στην αθλητική διαπαιδαγώγηση.
  • 1949: "Βραβείο" από την Ακαδημία Αθηνών για την προσφορά του συλλόγου στον ελληνικό αθλητισμό και στην ελληνική αθλητική παιδεία.
  • 1990: "Αριστείο" από τον ΣΕΓΑΣ για τα εκατό χρόνια του συλλόγου.

 Φίλαθλοι

 Σύνδεσμοι φιλάθλων

Τρεις αναγνωρισμένοι σύνδεσμοι οπαδών του συλλόγου λειτουργούν:
  • Ο Σύνδεσμος Φιλάθλων "Πάνθηρες" από το 1983, που είναι πιο νεανικός σύνδεσμος και πιο ενθουσιώδης.
  • Η Λέσχη Φίλων Πανιωνίου από το 2005, που συγκεντρώνει μεγαλύτερους σε ηλικία οπαδούς.
  • Η ανεξάρτητη κίνηση Ίωνες 1890 από την άνοιξη του 2008. Μια κίνηση που δραστηριοποιείται γύρω από τον Πανιώνιο Γυμναστικό Σύλλογο Σμύρνης αλλά ασχολείται και με τα κοινά του Δήμου της Νέας Σμύρνης. Σκοπός τους είναι η ανάδειξη του μεγαλείου του πιο Ιστορικού σωματείου του Ελληνισμού.

Διάσημοι οπαδοί

Είναι γνωστοί οι εξής διάσημοι φίλαθλοι του υπεραιωνόβιου Πανιώνιου:

 Πανιώνιος Κόσμος

Ο Πανιώνιος Κόσμος είναι η εφημερίδα των φιλων του συλλόγου. Κυκλοφορούσε παλιότερα αλλά είχε διακόψει την έκδοση της. Εκδόθηκε ξανά το Δεκέμβριο του 2008 από την ETERNAL, την επίσημη εταιρεία εκμετάλλευσης του σήματος του συλλόγου, ως εβδομαδαία 16σέλιδη κάθε Σάββατο. Ως τις 31 Ιουλίου 2010, που διέκοψε την έκδοση της, εξέδωσε 70 τεύχη. Τα φύλλα της υπάρχουν σε ηλεκτρονική έκδοση στο διαδίκτυο. Από τις 16 Οκτωβρίου 2010 επανεκδόθηκε ως δεκαπενθήμερη από το εκδοτικό οργανισμό "Ορφέας 1890". Ενημέρωση για τη δράση του συλλόγου παρέχουν και άλλες αποκλειστικά ηλεκτρονικές εκδόσεις.

Πηγή

  1. Πέτρου Λινάρδου, "Η Σμύρνη του Πανιωνίου".

 Οι άλλοι Πανιώνιοι

Εκτός από τον Πανιώνιο Γ.Σ. Σμύρνης που τελικά εγκαταστάθηκε στη Νέα Σμύρνη, μικρασιάτες πρόσφυγες ή φίλοι του συλλόγου έδωσαν το όνομα "Πανιώνιος" σε τοπικά αθλητικά σωματεία που ίδρυσαν στις νέες περιοχές που εγκαταστάθηκαν. Έτσι υπάρχουν ή υπήρξαν παλιότερα:
Εγγραφή σε: Αναρτήσεις (Atom)